Zwykle bardzo uroczyście obchodzimy 1 września rocznicę wybuchu II wojny światowej - ataku niemieckiego na Polskę .Często przy tej okazji zapominając o fakcie, że Polska we wrześniu 1939 r została zaatakowana przez dwóch potężnych agresorów, hitlerowskie Niemcy i stalinowski Związek Radziecki. A przecież nie jesteśmy w stanie przewidzieć jak potoczyłyby się losy wojny z Niemcami, gdyby 17 września ZSRR nie wbił nam "noża w plecy". Bohaterscy obrońcy ojczyzny, polscy żołnierze zostali pozbawieni możliwości obrony w oparciu o rozległe terytoria kresów wschodnich. Niemcy i Związek Radziecki nigdy nie pogodziły się z postanowieniami traktatu pokojowego w Wersalu i pokoju w Rydze, w których straciły na rzecz odrodzonej II Rzeczpospolitej rozległe terytoria.
Oba te państwa w sytuacji politycznej izolacji mimo różnic ideologicznych nawiązały ze sobą współpracę podpisując traktat na przedmieściach Genui w Rapallo (16 kwietnia 1922 r. ), pogłębiając ją układem berlińskim z 24 kwietnia 1926 r. Obie strony zdawały sobie sprawę, że dążąc do obalenia nowego systemu pokojowego nie osiągną swych celów drogą pokojową. Dlatego też oba państwa konsekwentnie dążyły do militaryzacji i rozbudowy własnych potencjałów wojennych. Wówczas niewielu polityków polskich i europejskich zdawało sobie sprawę, że ich wspólną ofiarą miała stać się nasza ojczyzna. Po dojściu Hitlera do władzy cele Niemiec i ZSRR były podobne, chodziło odzyskanie terytoriów utraconych po I wojnie światowej, łączyło się to z ogólnie nakreśloną linią polityczną - w przypadku ZSRR zakładając "rewolucję europejską", w przypadku Niemiec zdobycia "przestrzeni życiowej". Nie trudno tu dostrzec , że w każdym wariancie uderzenia, z zachodu czy ze wschodu, to właśnie Polska stawała się pierwszym celem agresji. To właśnie ta wspólnota interesów łączyła działania sojuszników.
Nad ranem 17 września 1939 r. Związek Radziecki dokonał agresji na Polskę siłami dwóch frontów. To zdradzieckie uderzenie na tyły i skrzydła wojsk polskich nastąpiło w czasie gdy broniły się one jeszcze w sposób zorganizowany przed Niemcami. Trwały walki o Modlin , Warszawę czy Hel , a główne siły zgodnie z dyrektywą Naczelnego Wodza , marszałka Rydza Śmigłego, wycofywały się w uporczywych walkach odwrotowych w kierunku południowo-wschodnim , na tzw. "przedmoście rumuńskie". Tam zamierzano zorganizować kolejną rubież obronną , w oczekiwaniu na ofensywę naszych sojuszników - Francji i Wielkiej Brytanii. Sowieci w pierwszym rzucie inwazji skierowali przeciwko Polsce 620 tys. żołnierzy , by pod koniec agresji zaangażować 1,6 mln ludzi , gdy całe zmobilizowane i zdolne do walki siły polskie osiągnęły we wrześniu 1939 r. stan 840 tys. żołnierzy. Tak więc najeźdźcy skierowali łącznie przeciw Polsce ok. 3 mln żołnierzy i kilkanaście razy więcej niż Polska, innych środków do prowadzenia wojny, nie dając cienia szansy stronie polskiej na skuteczną obronę. Pozbawiona pomocy sojuszników Polska musiała zostać pokonana, mimo bohaterskiej obrony.
Warto również na koniec przypomnieć , że w wyniku porozumień granicznych Niemiec i ZSRR z 28 września 1939 r., Polska została podzielona i poddana okupacji obu agresorów, aż do wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej, który nastąpił 22 czerwca 1941 r. Militarna katastrofa Armii Czerwonej pierwszego okresu tej wojny, oddała cały obszar II Rzeczpospolitej pod panowanie niemieckie.
